ذزفول از شمال به لرستان، از مشرق به شوشتر ، از جنوب به اهواز و از مغرب به اندیمشك و ایلام محدود و ارتفاع آن از سطح دریا ١٢. متر است . فاصله ان تا تهران ٧٢١ كیلومتر میباشد. رودخانه های مهم این شهرستان دز و كرخه است.شهر دزفول در دامنه های زاگرس میانی قرار دارد و پیشینه ی تاریخی آن به زمان ساسانیان برمی گردد. احتمالاً نام دزفول یا «دژپل» از واژهی «پل» مشتق شده است و «دز» نیز به معنی قلعه است و منظور دژی است که عدهای نگهبان و مأمور برای حفاظت پل در آن زندگی میکردند. چنانچه پس از دوران انحطاط شوش و نیز خرابی جندی شاپور، برخی مردم این دو شهر به اطراف این دژ پناه آوردند و خانههایی ساختند و به تدریج شهر به وجود آمده است. دزفول در اصل «اندامیش» نام داشته و تا اوایل قرن سیزدهم نیز به همین نام بوده است. معمولا دژ به معنی قلعه است ولی در اینجا منظور یک دژ طبیعی است که در ۴۸ کیلومتری دزفول در کنار رود دز قرار گرفته و یکی ازمهمترین استحکامات کوهستانی ایران به شمار میآید.
دریاچه شهیون
یکى از زیباترین دریاچههاى ایران و جهان در شمال غربی دزفول و پشت دو کوه شاداب و تنگوان شکل گرفته و چهره زیبایى به منطقه «شهیون» داده است. این دریاچه زمینهی مساعدى برای انجام ورزشهاى آبى از جمله قایقرانى، اسکى، شنا و… به وجود آورده است. وجود چند جزیره کوچک و بزرگ که روى آنها انبوهى از درختان کنار و بادام کوهى به چشم میخورد، جلوه دیگرى به دریاچه بخشیده است؛ به گونهاى که جزیره بزرگ وسط دریاچه با مساحتى بالغ بر شصت هزار متر مربع چشمانداز زیبایى را پدید آورده است.
جنگلهای دز
شهر دزفول میزبان تنوعهای طبیعی مختلفی است. در جنوب این شهرستان جنگلهای زیبای دز با غنای زیست محیطی بسیاری واقع شدهاند. منطقه حفاظت شده دز شامل پناهگاه و منطقه حفاظت شده دز است. ارتفاع منطقه دز متغیر و بین ۴۰ تا ۸۰ متر از سطح دریا است و در دو سوی رودخانه دز به صورت دو نوار سبزرنگ قرار دارد. پوشش غالب منطقه را «درختان پده» تشکیل میدهند که به دلیل قدرت رویش دوگانه و سریع الرشد بودن هم دارای ارزش اقتصادی و هم از نظر زیستی گونهای مناسب است. از سایر درختان و درختچههای این منطقه میتوان به سریم، گز، تمشک، کهور و… اشاره کرد. قسمتی از جنگلهای دز به بیشه عباس آباد مشهور است. بیشه عباس آباد در ۱۰ کیلومتری جنوب غربی دزفول واقع شده و در راستای حرکت رودخانه دز، به سمت جنوب شرق، امتداد پیدا میکند.
آسیابهای آبی دزفول
پیشینه تاریخی آسیابهای آبی در ارتباط با سازه پل قدیم دزفول، مربوط به دورهی ساسانیان است ولی عمده آثار موجود از آسیابها که در سه بخش از رودخانه موجود هستند، به دورههای تاریخی صفویه و قاجاریه برمیگردد. این سازهها از مصالحی چون قلوه سنگ رودخانهای، آجر و با ملات ساروج ساخته شدهاند. فرم معماری آسیابها برگرفته از سبک معماری بومی این شهرستان بوده و به صورت یک مجموعه به هم پیوسته ساخته شده است.
آبشار شوی دزفول
آبشار شوی شهرستان دزفول با ارتفاع ۸۵ متر و عرض ۷۰ متر در ایران بینظیر بوده و بزرگترین آبشار خاورمیانه است. این آبشار در رشته کوههای زاگرس و در دهستانی به نام «شوی» از توابع شهرستان دزفول و در نزدیکی کوه «سالن» و دارای تنوع زیست محیطی بسیار زیبا به ویژه در فصل بهار است.
مجتمع فرهنگی سینمایی دزفول
مجتمع فرهنگی سینمایی دزفول، یکی از زیباترین بناهای شهرستان دزفول است. طراحی فرهنگسرای دزفول توسط مهندس «فرهاد احمدی» انجام گرفت و در سال ۶۷ عملیات پروژه فوق آغاز و سپس به صورت طرح ملی شناخته و بودجه آن با پیگیری و حمایت جدی معاونت سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ساخته شد.
پل قدیم (ساسانی)
پل قدیم دزفول مهمترین اثر تاریخی شهر دزفول است که دو منطقه شرقی و غربی را به هم وصل میکند، در حقیقت یکی از راههای رابط منطقه جندی شاپور و سرزمین بینالنهرین بوده که به دستور شاپور اول ساسانی پس از پیروزی بر «والرین» امپراتور روم و با بهکارگیری اسرای رومی در سال ۲۶۳ میلادی ساخته شده است و هنوز با گذشت نزدیک به ۱۸ قرن از احداث آن و با وجود تغییر و تحولات مختلفی که در طول عمر خود داشته، هنوز به شکل تقریبی اولیهاش، به یادگار مانده و زینت بخش و مایه افتخار این گوشه از سرزمین ما شده است. همانطور که در ابتدای مقاله اشاره شد، نام شهر دزفول (دژپل) به سبب وجود چنین بنای با شکوهی است.
روستاى لیوس
روستاى «لیوس» در ۷۳ کیلومترى شمال شهرستان دزفول در بخش سردشت واقع شده است. به رغم گذشت سالیان زیاد از عمر این روستاى تاریخى، در بافت کهن آن، هنوز هم شاهد نحوه معیشت، فرهنگ و سنن، گویش، آداب و رسوم و برپایى مراسم مختلف به شیوه کاملا سنتى هستیم. این روستا علاوه بر بافت زیباى تاریخى خانهها، داراى جاذبههاى گردشگرى طبیعى و بکر شامل کوهستانها، مراتع بسیار زیبا، باغهاى میوه، رود خانه، آبشار و… است. این روستا داراى سبک خاص معمارى است که از تمام بخشهاى موجود در یک ساختمان استفاده بهینه میشود.
بقعه شاه رکنالدین
صاحب مقبره سید علی فرزند بهاءالدین معروف به بابا رکنالدین ولی (شاه رکنالدین) عارف و زاهد قرن هشتم هجری است. بقعه شاه رکن الدین دارای گنبدی آبی است که به شکل زیبایی به کاشی کاری مزین شده است. دو گلدستهی آجری، با کاشیکاری زیبایی در جلوی درب ورودی قرار دارد. ایوان ورودی در ضلع شمالی بنا دیده میشود و ساختمان دارای طاقهای مقعر و متعددی است. بقعه شاه رکن الدین در مرکز محلهای به همین نام واقع است و یکی از محلاتی است که عناصر کامل یک مرکز محله را داراست.
روستای پامنار دزفول
روستای پامنار جزو بخش شهیون در فاصله ۲۵ کیلومتری شهر دزفول به وسعت ۵۷ هکتار در میان دامنههای رشته کوههای زاگرس و مشرف به دریاچه سد دز در شمال شهرستان دزفول واقع شده است. روستای پامنار بهواسطه چشم اندازهای بسیار متنوع طبیعی-فرهنگی و به دلیل همجواری با دریاچه دز و همچنین وجود درختهای سدر و درهها و چشمهها، دارای طبیعتی جذاب و خاص است که همه ساله گردشگران فراوانی را به خود جذب میکند.
آرامگاه یعقوب لیث صفاری
بقعه «یعقوب لیث صفاری» نخستین شهریار ایرانی در شرق دزفول واقع شده است. یعقوب لیث صفاری زبان پارسی را نخستین بار پس از ورود اسلام به ایران دوباره به عنوان زبان رسمی ایران اعلام کرد. وی تلاشهای بسیاری برای خروج بخشهایی از ایران از دست خلیفه عباسی کرد و سرانجام در سال ۱۶۵ هجری قمری در شهر جندی شاپور دزفول درگذشت. در حال حاضر آرامگاه وی در جاده ۱۲ کیلومتری دزفول-شوشتر و در روستای اسلام آباد در نزدیکی محوطه باستانی جندی شاپور واقع شده است.